02/12/2016
4 kỹ năng cần thiết để tự học hiệu quả
4 kỹ năng tự học hiệu quả
Để đạt kết quả tốt trong tự học, người tự học cần nắm vững những kỹ
năng, phải rèn luyện để hình thành cho mình những kỹ năng. Căn cứ vào
chức năng của từng loại hoạt động có thể chia kỹ năng tự học làm bốn
nhóm sau:

Thứ nhất: Kỹ năng kế hoạch hóa việc tự học.
Kỹ
năng này cần tuân thủ các nguyên tắt sau: Đảm bảo thời gian tự học tương
xứng với lượng thông tin của môn học; xen kẽ hợp lý giữa các hình thức
tự học, giữa các môn học, giữa giờ tự học, giờ nghỉ ngơi; thực hiện
nghiêm túc kế hoạch tự học như biết cách làm việc độc lập, biết tự kiểm
tra, đánh giá.
Thứ hai: Kỹ năng nghe và ghi bài trên lớp.
Quy
trình nghe giảng gồm các khâu như ôn bài cũ, làm quen với bài sắp học,
hình dung các câu hỏi đối với bài mới. Khi nghe giảng cần tập trung theo
dõi sự dẫn dắt của thầy, liên hệ với kiến thức đang nghe, kiến thức đã
có với các câu hỏi đã hình dung trước. Cần lưu ý cách ghi bài khi nghe
giảng như ghi một cách chọn lọc, sử dụng kí hiệu riêng, ghi cả chính đề
lẫn phản đề, ghi thắc mắc của chính mình.
Thứ ba: Kỹ năng ôn tập (gồm kỹ năng ôn bài và kỹ năng tập luyện).
Kỹ
năng ôn bài là hoạt động có ý nghĩa quan trọng trong việc chiếm lĩnh
kiến thức bài giảng của thầy. Đó là hoạt động tái nhận bài giảng như xem
lại bài ghi, mối quan hệ giữa các đoạn rời rạc, bổ sung bài ghi bằng
những thông tin nghiên cứu được ở các tài liệu khác, nhận diện cấu trúc
từng phần và toàn bài. Việc tái hiện bài giảng dựa vào những biểu tượng,
khái niệm, phán đoán được ghi nhận từ bài giảng của thầy, từ hoạt động
tái nhận bài giảng, dựng lại bài giảng của thầy bằng ngôn ngữ của chính
mình, đó là những mối liên hệ lôgic có thể có cả kiến thức cũ và mới.
Kỹ
năng tập luyện có tác dụng trong việc hình thành kỹ năng tương ứng với
những tri thức đã học. Từ việc giải bài tập của thầy đến việc người học
tự thiết kế những loại bài tập cho mình giải; từ bài tập củng cố đơn vị
kiến thức đến bài tập hệ thống hóa bài học, chương học, cũng như những
bài tập vận dụng kiến thức vào cuộc sống.
Thứ tư: Kỹ năng đọc sách.
Phải xác định rõ mục
đích đọc sách, chọn cách đọc phù hợp như tìm hiểu nội dung tổng quát của
quyển sách, đọc thử một vài đoạn, đọc lướt qua nhưng có trọng điểm, đọc
kĩ có phân tích, nhận xét, đánh giá. Khi đọc sách cần phải tập trung
chú ý, tích cực suy nghĩ và ghi chép.